چرا زن‌ها بیشتر از مردها عمر می‌کنند؟

بر اساس نتایج یک مطالعه، یکی از دلایل طولانی‌تر بودن میانگین طول عمر زنان در مقایسه با مردان، می‌تواند به دلیل کند بودن روند پیر شدن دستگاه ایمنی (سیستم دفاعی) بدنشان در مقایسه با مردان باشد. پژوهشگران ژاپنی می‌گویند که با ضعیف شدن دستگاه ایمنی بدن در طول زمان، احتمال ابتلای مردان به بیماری‌ها بیشتر و در نهایت، از طول عمرشان کاسته می‌شود.

به گزارش بی‌بی‌سی، بر اساس گزارشی که در نشریه علمی "دستگاه ایمنی و طول عمر" منتشر شده است، آزمایش و بررسی عملکرد دستگاه ایمنی بدن هر فرد می‌تواند شاخصی برای تعیین سن زیستی (سن بیولوژیک) واقعی او باشد. دستگاه ایمنی از بدن در برابر ابتلا به عفونت و سرطان محافظت می‌کند و عملکرد نامنظمش، زمینه‌ساز بروز بیماری است.

در مطالعه‌ای که پژوهشگران ژاپنی انجام دادند، این پرسش بحث‌برانگیز مورد آزمون قرار گرفت که آیا تغییراتی که با پیر شدن افراد در دستگاه ایمنی بدنشان رخ می‌دهد، می‌تواند از دلایل متفاوت بودن میانگین امید به زندگی بین زنان و مردان باشد؟ امید به زندگی، شاخصی برای نشان دادن میانگین طول عمر در یک جامعه است.

در مطالعه‌ای که در دانشگاه پزشکی و دندانپزشکی توکیو و تحت سرپرستی پروفسور کاتسو ایکو هیروکاوا انجام شد، نمونه‌های خون ۳۵۶ مرد و زن ۲۰ تا ۹۰ ساله که از نظر سلامت در شرایط مطلوبی بودند، آزمایش و بررسی شد.

آنها میزان گلبول‌های سفید و ملکول‌هایی را که سیتوکین خوانده می‌شوند، در نمونه خون افراد اندازه‌گیری کردند. سیتوکین نوعی پروتئین است که با سلول‌های دستگاه ایمنی بدن در تعامل است تا واکنش بدن به بیماری‌ها را تنظیم کند. با توجه به نتیجه پژوهش‌های پیشین و همان‌طور که انتظار می‌رفت، در هر دو جنسیت (زن و مرد) تعداد گلبول‌های سفید خون متناسب به افزایش سن افراد به تدریج کمتر می‌شد.

اما بررسی‌های بیشتر نشان داد که دو مولفه اصلی دستگاه ایمنی در بدن زنان و مردان با هم متفاوت است؛ سلول‌های "تی" که محافظت از بدن در برابر عفونت را به عهده دارند و سلول‌های "بی" که در ترشح پادتن‌ها در بدن ایفای نقش می‌کنند. در این مطالعه، نرخ کاهش تعداد سلول‌های"تی" و سلول‌های "بی" در مردان سریع‌تر از زنان بود. در عین حال که روند کاهش مداوم تعداد سیتوکین‌ها در مردان و متناسب با افزایش سن آنها بیشتر می‌شد. همچنین بررسی‌ها نشان داد که تعداد دو گونه مشخص از سلول‌های دستگاه ایمنی که سلول‌های مهاجم خارجی را هدف قرار می‌دهند، متناسب با بالا بودن سن افراد، بیشتر می‌شد، ولی نرخ این افزایش نیز در زنان بیشتر از مردان بود.

به نظر پژوهشگران، عوامل و وضعیت دستگاه ایمنی هر فرد می‌تواند شاخصی برای تعیین سن واقعی بیولوژیک او باشد. در گزارشی که از نتیجه این مطالعه منتشر شد، آمده است: «تغییرات در شاخص‌های مختلف دستگاه ایمنی که با افزایش سن در ارتباط هستند، بین زنان و مردان متفاوت است.» نویسندگان گزارش افزوده‌اند: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که با افزایش سن افراد، این شاخص‌ها در دستگاه ایمنی زنان کندتر از مردان کاهش می‌یابد. این روند، همسو با این واقعیت است که طول عمر زنان بیشتر از مردان است.»

دکتر دانلد پالمر از اساتید ارشد کالخ سلطنتی دامپزشکی در بریتانیا هم گفت که مطالعات روی موش‌ها هم نتیجه مشابهی را به همراه داشته است.